เตยหอม ชื่อวิทยาศาสตร์:
Pandanus amaryllifolius เป็นไม้ยืนต้นพุ่มเล็ก ขึ้นเป็นกอ ลำต้นอยู่ใต้ดิน ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงสลับเวียนเป็นเกลียวขึ้นไปจนถึงยอด ใบเป็นทางยาว สีเข้ม ค่อนข้างแข็ง เป็นมัน ขอบใบเรียบ ในใบมีกลิ่นหอมจากน้ำมันหอมระเหย Fragrant Screw Pine สีเขียวจากใบเป็นสีของ
คลอโรฟิลล์ ใช้แต่งสีขนมได้
วงศ์ PANDANACEAE
ชื่ออื่นๆ ภาคกลาง : เตยหอมใหญ่ (Toei-hom-yai) เตยหอมเล็ก (Toei-hom-lek)
มลายู : ปาแนะวองิง (Pa-nae-wo-nging)
ถิ่นกำเนิด ไทย มาเลเซีย
รูปลักษณะ ไม้น้ำ ต้นเล็กใบยาวแยกออกจากโคนต้น ใบเขียวเกลี้ยงไม่มีหนามริมใบ มีกลิ่นหอมมันๆ ต้นแก่มีรากอากาศขึ้นอยู่ตามชายคลองที่น้ำขี้นลงถึง
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ต้นและราก-ใช้เป็นยาขับปัสสาวะกระษัย
ใบสด-ตำพอกรักษาโรคหัด โรคผิวหนัง ใช้เป็นยาบำรุงหัวใจให้ชุ่มชื้น โดยใช้น้ำใบเตยผสมอาหาร แต่งกลิ่น แต่งสีขนม
Pandanus amaryllifolius is a tropical plant in the
screwpine genus which is known commonly as
pandan and is used widely in
Southeast Asian cooking as a flavoring. The plant is rare in the wild but is widely cultivated. It is an upright green plant with fan-shaped sprays of long, narrow, bladelike leaves and woody
aerial roots. The plant is sterile, flowers only very rarely, and is propagated by cuttings.
Culinary useIn Bangladesh it is called Ketaki, along with the other variety of pandan there (Pandanus fascicularis), and is used to enhance the flavor of pulao, biryani and sweet coconut rice pudding, payesh. It is called pandan wangi in Indonesian, soon-mhway in Burmese, bai tooey in Thai, rampe in Sinhala, and lá dứa in Vietnamese.
The leaves are used either fresh or wilted, and are commercially available in frozen form in Asian grocery stores in nations where the plant does not grow. They have a nutty, botanical fragrance which enhances the flavor of Indonesian, Singaporean, Filipino, Malaysian, Thai, Bangladeshi, Vietnamese, Chinese, Sri Lankan, and Burmese foods, especially rice dishes and cakes.
Biriyanikaitha in Kerala, IndiaThe leaves are sometimes steeped in coconut milk, which is then added to the dish. They may be tied in a bunch and cooked with the food. They may also be woven into a basket which is used as a pot for cooking rice. Pandan chicken, or gai ob bai toey, is a Thai dish with chicken wrapped in pandan leaves and fried. The leaves are also used as a flavoring for desserts such as pandan cake and sweet beverages. Other than that, Filipinos use pandan as a flavoring in buko pandan salad.[1]
The characteristic aroma of pandan is caused by the aroma compound 2-acetyl-1-pyrroline which also gives white bread, jasmine rice and basmati rice (as well as Bread Flowers Vallaris glabra) their typical smell.[2] Bottled pandan extract is also available in shops, but often contains artificial green food coloring. The leaves also have a repellent effect on cockroaches
